dzięki za odpowiedź, ale czy tendencja wzrostu w górę utrzymuje się również kiedy na górze jest cień?
bo paradoksalnie u mnie słońce jest na dole
jest bardzo szeroki okap i dlatego metrowy pas ściany pod dachem jest zawsze w cieniu
więc winorośl będzie miała wybór - piąć się w górę do cienia, albo na bok i na dół do słońca
pędy przechodzące nad drzwiami/bramą idą po granicy strefy cienia i słońca, dlatego przeżyły i już przeszły na drugą stronę - ale co zrobią dalej? to było właśnie moje pierwotne pytanie

rozbijanie gresu, betonu i sadzenie nowej winorośli w otworze pod pustą ścianą jest niestety niepraktyczne, nie wiadomo dokąd sięgają fundamenty domu, jak dużo jest betonu itp.