Postanowiłem utworzyć nowy wątek w tym dziale. Dotyczyć ma odmian rosnących w klasztorze Kamedułów na Bielanach w Krakowie. Winniczka, która rośnie w pobliżu południowego muru pustelniczego klasztoru, jest bodaj najdłużej istniejącą na ziemiach polskich. Początki tej uprawy sięgają pierwszego dziesięciolecia XVII w.
Nie jest to dziś duża winnica, jej powierzchnia nie przekracza 2 arów (tak wnioskuję na podstawie mapy satelitarnej). W jej pobliżu, pod słonecznym południowym murem rosną jeszcze pojedyncze krzewy winorośli, które jednak zostały poważnie uszkodzone podczas niedawnych prac konserwatorskich w klasztorze. Staraniem pustelników, którzy opiekują się ogrodem, krzewy te odradzają się jednak z zachowanych, nie wykarczowanych korzeni.
Według ustnej relacji brata furtiana i zarazem ogrodnika, krzewy w winniczce rodzą ciemne, drobne lecz słodkie i smaczne owoce. Pnie tych krzewów są grube i pokaźne, co świadczy o ich długowieczności. Zakonnicy nie znają jednak nazw odmian, które posiadają.
Bardzo proszę o wypowiedzi na temat tych bielańskich krzewów.
kt70

W. Bosak twierdzi, że w przyklasztornej winnicy widział tylko współczesne mieszańce. Przy murze z rosła Feteasca regala (Kiralyleanyka) (materiał do badania genetycznego został pobrany z pędu, który wyrósł z wyrzuconego korzenia).
Przed zniszczeniem krzewów sztobry z nich pozyskał @piotrm
Warto byłoby się z nim skontaktować.

W sieci odnalazłem zbiór fotografii bielańskiego eremu. Wśród nich zamieszczono jedno zdjęcie winniczki przy budynku tzw. Schindlerówki (od ks. Jana Schindlera, ostatniego prezesa Senatu Wolnego Miasta Krakowa, który tam mieszkał po zakończeniu politycznej kariery): http://www.wiadomosci24.pl/artykul/klas ... 668.html#4
Opis p. Wojciecha Bosaka dot. tej winniczki jest mi znany z jego blogu: http://winologia.blog.pl/archiwum/?rok=2009&miesiac=8
Nie do końca jestem jednak pewien czy rosną tam wyłącznie "bliżej nieokreślone mieszańce". Samo to sformułowanie p. Bosaka zachęca do podjęcia wysiłku identyfikacji tych krzewów. Może są to jakieś odmiany endemiczne, wyprowadzone przez braci zakonnych przed laty z nasion czyli siewki, które dobrze się przystosowały do warunków panujących na Srebrnej Górze. W końcu Zakon Kamedułów posiada bogatą tradycję uprawy winorośli i produkcji wina do celów liturgicznych. Z historii wiemy, że bracia zakonni z różnych zgromadzeń byli autorami wielu innowacji w zakresie ogrodnictwa, sadownictwa, gastronomii, ziołolecznictwa, itp.
Być może są to jakieś siewki lub mutanty odmiany Traminer, uprawianej jeszcze w XVIII wieku w okolicach Krakowa, na przykład w pobliżu klasztoru Benedyktynów w Tyńcu oraz w winnicy biskupów krakowskich w Wawrzeńczycach.
W czasie moich kwietniowych odwiedzin w klasztornym ogrodzie i winniczce na Bielanach nie udało mi się wykonać zdjęć rosnących tam krzewów winnych. Baterie odmówiły posłuszeństwa. Mam jednak zamiar udać się tam ponownie, jeszcze tego lata, przed winobraniem i sfotografować omawiane tu krzewy. Zdjęcia zamieszczę w sieci internetowej. Myślę, że najwybitniejsi znawcy winorośli w kraju, którzy także goszczą tu na tym forum, zechcą wówczas podjąć trud identyfikacji tych "bliżej nieokreślonych mieszańców" z Bielan.
kt70

Swego czasu jeździłem po wsiach w pobliżu Tyńca i Bielan. Do klasztoru bielańskiego nie zaglądałem. W tynieckim za murem, w ogrodzie widziałem tylko labruskowate. Za to w ogródkach przydomowych w ich okolicy dość rozpowszechnionym starszym mieszańcem jest Marechal Foch. Niewykluczone, że w winnicach klasztornych też go uprawiają. No, ale to trzeba by było sprawdzić.
Na marginesie to na zachód od Kopca Kościuszki (na wschód od klasztoru bielańskiego) wśród pól rośnie dziko kilkudziesięcioletni kasztan jadalny bez śladów uszkodzeń mrozowych (co oznacza, że jeżeli nie jest to jakiś superodporny okaz, to w czasie jego życia temperatura w zimie w tym miejscu nie spadła poniżej -25 st.!)
Ot, taka ciekawostka, ale może potwierdzać fakt, że wzgórze na którym znajduje się klasztor bielański ma dość specyficzny odmienny od okolicznego mikroklimat, co w kontekście uprawy egzotycznych odmian winorośli (chociażby ta Feteasca) może mieć duże znaczenie.

Pozdrawiam

Zdaje się, że kasztany jadalne dobrze się mają od morza aż do Tatr. Odmian jest kilkadziesiąt, u nas chyba rosną te odporniejsze. Byłbym wdzięczny gdybyś zlokalizował mi tego kasztana (może być na PW). Mam 5-letnią siewkę ale niestety ma męskie kwiaty i potrzebuję zaszczepić ją czymś wartościowym. Co prawda 2 super owocujące kasztany rosną z krakowskim ZOO (stąd siewka) ale trudno tam się dostać do gałęzi bo wysoko. Tak na marginesie, to większość znanych mi kasztanów jadalnych, np. Ogrodzie Botanicznym UJ, kilka innych w ZOO, to paskudnie owocujące siewki - drobne albo puste. Przepraszam, że nie na temat. D

_________________
Kilgore Trout napisał kiedyś opowiadanie w formie rozmowy między dwoma drożdżami.
Spożywając cukier i dusząc się we własnych ekskrementach, dyskutowały nad celem życia.
Z powodu swojej ograniczonej inteligencji nigdy nie wpadły na to, że robią szampana.

Sorry za offtopa ale ..........
Z całym szacunkiem do autora posta, ale co ma mieć ten post do działu forum Odmiany ?????
Wydaje mi się że to chyba tylko będzie ciekawostka co tu będzie napisane, tak więc moim zdaniem nie pasuje to do tego działu, bo nic nie wniesie do forum.
No chyba, że ja źle rozumuję ideę.

_________________
Pozdrawiam - Daniel
po prostu cianek :) nie mylić z cyjankiem potasu :D

Tak, do pierwszej ostrej zimy.
Nie bez powodu stare drzewa tego gatunku można spotkać w Polsce prawie wyłącznie w miejscach gdzie klimat jest łagodniejszy, a spadki temperatury w zimie poniżej -20 st. C są stosunkowo rzadkie (część Pomorza Zachodniego i Wschodniego, Ziemia Lubuska, Dolny Śląsk).

Uprzejmie wyjaśniam, iż post ten zainicjowałem z myślą o identyfikacji odmian, rosnących na Srebrnej Górze w winniczce Ojców Kamedułów. Miejsce to ma duże znaczenie dla polskiego winogrodnictwa i winiarstwa z powodu nieprzerwanej uprawy szczepów winorośli w tym klasztorze już od czterech stuleci. Oprócz wspominanej tu siedmiogrodzkiej (czyli węgiersko-rumuńskiej) odmiany Fetească regală (Király leányka), nie udało się dotychczas zidentyfikować pozostałych bielańskich krzewów.
Kolega Kyniek postawił tu ciekawą hipotezę, że jedną z odmian uprawianych na Bielanach może być mieszaniec francusko-amerykański Marechal Foch. Z wypowiedzi zakonnika, który w kwietniu oprowadzał mnie po klasztornym ogrodzie, zapamiętałem charakterystykę owoców odmiany dominującej w winniczce: są drobne, niebieskie, słodkie i smaczne, uprawiane bez oprysków chemicznych. Może to być więc Marechal Foch lub Leon Millot.
Od wspomnianego zakonnika-furtiana otrzymałem kilka sztobrów tej ciemnoowocowej winorośli. Udało mi się je ukorzenić i wkrótce zamieszczę tu fotografie listków tych słabych jeszcze roślinek.
Koledzy wspominają tu o jadalnym kasztanie, który rośnie gdzieś na Sowińcu blisko bielańskiego klasztoru. Kasztan kasztanem, ale bielańskie drzewo laurowe, o którym już wspominałem na tym forum, to dopiero ciekawostka. Rośnie ono zaledwie kilka metrów od winniczki klasztornej i jest z dumą pokazywane przybyszom przez zakonników.
kt70

Także Śląsk Opolski leżący wraz z Dolnym na Nizinie Śląskiej, najcieplejszym regionie Polski.

Kolega Piotrm w lutym br. w odpowiedzi na moje zapytanie w sprawie tych dwóch odmian bielańskich, tak je w skrócie scharakteryzował:
"Odmiana biała jest dość podobna do Bianki, tylko o wiele bardziej cierpka i trudniejsza w uprawie.
Druga z odmian jeszcze nigdy nie owocowała co mnie bardzo dziwi zwłaszcza, że minęło 7 lat".
Poniżej prezentuję obiecane dwie fotografie listków, które wyrosły na sztobrach podarowanych mi przez zakonnika z Bielan. Fotografie zostały wykonane 7 lipca 2010 r. Liście te przypominają mi dobrze znaną odmianę nazywaną dawniej Seibel Czarny (Seibel 13053) a obecnie Cascade.
Bardzo proszę o opinie i komentarze w sprawie tej odmiany.
kt70

W uzupełnieniu powyższych informacji o bielańskich krzewach winorośli, poniżej podaję link do węgierskiej fotografii odmiany Királyleányka:
http://www.szbki.pte.hu/files/tiny_mce/ ... eanyka.jpg
kt70

Tak przyglądam się tematowi z boku i myślę sobie, że koledzy się mocno zaangażowali, a te klasztorne odmiany to takie zupełne byle co. Rację miał chyba W. Bosak

_________________
Pozdrawiam, Mietek

______________________________________________________________________
Błogosławiony ten, co nie mając nic do powiedzenia, nie obleka tego faktu w słowa.
(J. Tuwim)

Drogi Ekspercie, Kolego Mieczysławie, z pewnością p. Wojciech Bosak jako wybitny znawca problematyki miał rację, lecz nie zmienia to faktu, że przyklasztorna winniczka Kamedułów na Bielanach jest ciekawym zjawiskiem kulturowym i osobliwością. Warto też, aby uprawiane tam odmiany zostały jednak zidentyfikowane, nawet jeśli okażą się mieszańcami Alberta Seibla. Są to jak na nasze warunki bardzo stare krzewy, może przedwojenne lub też jeszcze starsze, pamiętające czasy c.k. monarchii i Najjaśniejszego Pana. Już wówczas Seibel sprzedawał swe krzyżówki winorośli i nie można wykluczyć, że trafiły one już w pierwszych latach XX wieku na krakowskie Bielany.
kt70

Zabrzmiało jak kpina, mam nadzieję, że nie było to niezamierzone.

Miałem po prostu nadzieję, że te odmiany mają nie tylko wartość historyczną. Podziwiam twoje zacięcie badawcze i jeśli tylko sprawia ci to frajdę to ok.
Ja mam widać bardziej pragmatycznie podejście do życia. Życzę powodzenia i obiecuję, że już się nie będę wtrącał, no chyba że trzeba będzie

_________________
Pozdrawiam, Mietek

______________________________________________________________________
Błogosławiony ten, co nie mając nic do powiedzenia, nie obleka tego faktu w słowa.
(J. Tuwim)

Również przyglądam się dyskusji z boku i sądzę, że wątek na czas badań należy przenieść do innego działu ( Poszukiwana, poszukiwany ). Przy braku konkretów można prowadzić jałową dyskusję w nieskończoność, zanudzając pozostałych.
@kt70, mam jeszcze prośbę, daj sobie spokój z przesadną kurtuazją, bo to trochę groteskowe.

_________________
Pozdrawiam Kuba